Kinderen moeten leren goed te kijken. Als dit leerproces wordt verstoord door gebrekkig zicht of scheelzien, neemt de gezichtsscherpte als gevolg daarvan meestal af in een oog dat voor het overige anatomisch gezond is. Dit wordt aangeduid met slechtziendheid of amblyopie. De hersenen van het kind onderdrukken de visuele waarneming van het zwakkere oog en vertrouwen alleen op het zicht van het sterkere oog. Om het zwakkere oog te versterken, is tijdige diagnosestelling en therapie belangrijk. Hiervoor bieden de oogpleisters van het merk ORTOPAD® van de firma Trusetal Verbandstoffwerk GmbH een veelbelovende behandelingsmogelijkheid.
Als amblyopie (in het Engels: amblyopia) vroegtijdig wordt gediagnosticeerd en door een oogarts of een orthoptist wordt behandeld, is er een zeer goede kans op herstel. Amblyopie ontwikkelt zich in de vroege levensjaren. Slechtziendheid kan alleen in de kindertijd relatief goed worden behandeld.
De meest voorkomende oorzaak voor amblyopie is scheelzien. Dit ontwikkelt zich meestal in de eerste maanden of jaren van het leven. De juiste coördinatie van de ogen moet in de eerste levensjaren nog worden ontwikkeld. Daarom kan het kind, vooral aan het begin van de ontwikkeling in de eerste drie maanden, af en toe scheelzien. Dit moet worden geobserveerd en onderzocht door een arts, vooral na de derde levensmaand. Door het scheelzien worden via beide ogen verschillende visuele beelden op de hersenen overgebracht. De hersenen van het kind hebben het vermogen om de dubbele beelden die ontstaan, te omzeilen door het visuele beeld van het loensende oog te onderdrukken. Omdat dan alleen nog het andere oog wordt gebruikt, neemt het zicht van het loensende oog in de loop van de tijd af.
Brekingsfouten kunnen ook een oorzaak zijn van amblyopie. Ze zorgen voor een onscherpe of gebrekkige afbeelding op het centrale kuiltje (fovea centralis), de plek op het netvlies waar het zicht het scherpst is. Een verschil in brekingskracht tussen beide ogen wordt anisometropie genoemd. Deze brekingsfouten kunnen met behulp van brillenglazen worden gecorrigeerd.
De volgende verschillende brekingsfouten kunnen optreden:
Een hangend ooglid (ptosis) dat de pupil gedeeltelijk bedekt, kan ook leiden tot amblyopie, evenals vertroebeling van de lens of het hoornvlies.
Ouders kunnen een visueel defect niet gemakkelijk constateren, omdat de kinderen zich meestal onopvallend gedragen. Alleen als er sprake is van scheelzien in een grote hoek kan het oogprobleem gemakkelijk door leken worden waargenomen. Omdat het scheelzien in veel gevallen echter licht is (microscheelzien), wordt dit vanwege de cosmetische onopvallendheid zelfs door kinderartsen veelvuldig over het hoofd gezien. Als u merkt bij uw kind dat:
moeten er alarmbellen gaan rinkelen. Een bezoek aan een oogarts of een orthoptische kliniek is nu een belangrijke stap. Uw kind moet ook door een oogarts op amblyopie worden onderzocht als er een voorgeschiedenis van amblyopie in de familie is. Oogartsen adviseren ook een onderzoek bij onopvallende kinderen in de voorschoolse leeftijd.
Als er opvallende zaken zijn, moet u uw kind altijd laten onderzoeken. Ook in het kader van de geplande preventieve onderzoeken door de kinderarts wordt onderzoek gedaan naar visuele stoornissen. Wees niet ongerust, want uw kind wordt passend bij zijn/haar leeftijd behandeld en niet te zwaar belast. Helaas betalen niet alle zorgverzekeraars voor een preventieve screening op amblyopie door een oogarts. Het kan voorkomen dat ouders het onderzoek deels zelf moeten betalen. De onderzoeken kunnen ook in een kliniek worden uitgevoerd.
Uw kind wordt daarbij vakkundig en liefdevol op de orthoptische afdeling onderzocht. De orthoptist gaat na of uw kind met beide ogen kan fixeren en of alle visuele functies en het zicht goed zijn. Ook het ruimtelijk zicht en de gezichtsscherpte worden bekeken.
Wanneer scheelzien en amblyopie vroegtijdig worden onderkend, is een behandeling van deze gezichtszwakte in de meeste gevallen succesvol. Kinderen die als gevolg van een gebrekkig gezichtsvermogen of brekingsfouten aan amblyopie lijden, moeten om te beginnen regelmatig een aangepaste bril dragen, vaak in combinatie met pleistertherapie, ook wel bekend onder de term occlusiebehandeling. Daarbij wordt het sterke oog afgeplakt met een oogpleister, zoals de ORTOPAD®-oogpleister van Trusetal Verbandstoffwerk GmbH. De pleister wordt met tussenpozen gedragen, volgens de specifieke instructies van de oogarts of orthoptist. De hersenen worden nu aangemoedigd om het visuele beeld te gebruiken dat van het zwakkere oog komt. Hierdoor wordt een beter zicht en een betere samenwerking tussen beide ogen mogelijk. In zeldzame gevallen, bijvoorbeeld wanneer een erg grote scheelzienshoek leidt tot amblyopie en er geen andere correcties mogelijk zijn, is een operatie nodig om de oogstand te corrigeren.